Prioritering en agendavorming
Ten behoeve van het opstellen van de meerjarenbegroting 2026-2029 wordt de raad gevraagd richting te geven voor de afweging. De criteria waar langs de prioritering van investeringen plaatsvindt zijn:
- Strategische relevantie voor de groei van Deventer;
- Kansen voor cofinanciering;
- Financiële haalbaarheid.
Het college stelt op basis van deze criteria in ieder geval voor de investeringsopgaven waarvoor de versnellingsgelden zijn verkregen te prioriteren (afmaken waarmee je bent begonnen). Dit betreft de investeringen Centrum en schil en Keizerslanden.
Ten aanzien van de investeringen Centrum en schil hebben we te maken met een aantal mutaties in de ramingen waardoor het totale investeringsbedrag is toegenomen.
Indexeringsverschil
De investeringen waarvoor we versnellingsgelden ontvangen zijn oorspronkelijk geraamd in 2021/2022. Het Rijk heeft het volledige bedrag in 2 tranches overgemaakt aan de gemeente Deventer. Onze co-financiering zit in de reserves ‘Bovenplanse infrastructuur Centrumschil’ en ‘Bovenplanse infrastructuur Keizerslanden’. Conform de gemeentelijke begrotingsregels worden vooruitbetaalde ontvangsten en reserves niet geïndexeerd. Dit betekent dat er in de loop der jaren een indexeringsverschil ontstaat. Voor het gebiedsprogramma Centrumschil bedraagt dit verschil per 1-1-2026 ongeveer € 6 mln.
Scope – wijziging
Bij 3 investeringsopgaven speelt er een scope-wijziging.
Tunnel onder het spoor
Bij de aanvraag was ervan uitgegaan dat wij een bijdrage zouden doen aan ProRail voor een tunnel onder het spoor inclusief opgangen naar de perrons. Ondertussen is duidelijk geworden dat ProRail zich richt op een verbreding van de bestaande reizigerstunnel in het stationsgebouw. Dit betekent dat wij een eventuele tunnel volledig zelfstandig moeten financieren.
Mobiliteitshub Roto
Bij de aanvraag was ervan uit gegaan dat wij een bijdrage zouden doen in de onrendabele top van een stadshub bij de ontwikkeling van het Roto terrein. Vanuit het mobiliteitsplan binnenstad & periferie is de behoefte dat wij zelf beschikken over deze mobiliteitshub om verder uitvoering te kunnen geven aan ons mobiliteitsbeleid. Daarnaast zijn de financiën rondom de ontwikkeling anders geworden als gevolg van verkoop van de gronden aan een nieuwe ontwikkelaar. Uiteindelijk betekent dit dat we de hub in eigendom moeten krijgen, hetgeen een forse aanvullende investering vraagt.
Fietsenstalling binnenstad
Door de ambities rondom duurzame mobiliteit en het STOMP-principe is de behoefte aan aantal fietsparkeerplekken gestegen. We gaan nu uit van een meerlaags gebouwde voorziening.
De indexering en scope wijziging maakt dat bovenop de reeds gereserveerde middelen voor Centrum en schil aanvullende dekking nodig is. Op dit moment is dit geraamd op €21,3 miljoen. Echter bestaat er een kans op aanvullende co-financiering vanuit het Rijk. De gemeente Deventer is in gesprek met het Rijk voor een 2e tranche versnellingsgelden (WoMo-middelen). Het Rijk heeft hiervoor € 2,5 miljard gereserveerd. In 2025 moeten we hiervoor een propositie maken. Op dit moment lijken de investeringen rondom het station het meest kansrijk. De WoMo kan gaan tot een financiering van 65%. Aan eigen middelen is dan 35% nodig van het nog te dekken bedrag. De tunnel onder het spoor lijkt in dit kader op korte termijn het meest kansrijk.
Momenteel is er nog geen zekerheid ten aanzien van aanvullende co-financiering vanuit het Rijk waardoor de reserve Groei van Deventer nog niet op het noodzakelijke niveau is om de geprioriteerde investeringen te dekken. Echter de volledige investeringen vinden niet direct plaats in 2026, maar gespreid over de periode 2026 – 2030. Dit biedt tijd en ruimte om de reserve te laten groeien naar het gewenst niveau.
Ten aanzien van de onrendabele top voor Wechelerhoek en Haveneiland is het een risico dat de gemeente moet handelen wanneer de kans tot aankoop van grond zich voordoet omdat voorkeursrecht is gevestigd op de gronden. Op het moment dat we gronden aankopen moeten we de onrendabele top afboeken.