Investeringen in onrendabele top woningbouw- en werkopgaven
Bij de ontwikkeling van nieuwe woningbouwlocaties, werklocaties (zoals bedrijventerreinen, kantorenparken) of gemengde werk-woongebieden kunnen de kosten van de publieke investeringen ontwikkeling hoger uitvallen dan de opbrengsten. Het verschil tussen de totale kosten en de marktwaarde van het project wordt aangeduid als de onrendabele top.
De oorzaken van een onrendabele top zijn divers. Een onrendabele top kan onder andere ontstaan door:
- Hoge kosten voor aanpassing of aanleg infrastructuur en leefomgeving (wegen, OV, nutsvoorzieningen);
- Bodemverontreiniging of andere saneringskosten;
- Lage grondprijzen in economisch zwakkere regio’s;
- Beperkte marktvraag of lange terugverdientijd;
- Ambities voor duurzaamheid of ruimtelijke kwaliteit die extra investeringen vergen.
Een onrendabele top vormt vaak een belemmering voor investeringen door marktpartijen. Overheden (zoals het Rijk, provincies of gemeenten) kunnen daarom bijdragen via subsidies, fondsen of andere financiële instrumenten om deze top af te dekken. Dit maakt ontwikkelingen haalbaar en versnelt de ontwikkeling van strategisch belangrijke werklocaties.
De gemeente Deventer heeft de ambitie om voor 2035 (vanaf 2020) 11.000 nieuwe woningen te realiseren. Dit is geen gemakkelijke opgave, gezien de onrendabele top van met name binnenstedelijke grondexploitaties. Op basis van diverse onderzoeken en kentallen is duidelijk dat de onrendabele toppen van binnenstedelijke woningbouw ca € 20.000 per woning is. De binnenstedelijke opgave voor Deventer heeft de komende jaren (tot 2035) een omvang van ca 7.000 woningen. Grove indicatie omvang: € 140 miljoen. De onrendabele top van werklocaties is zeer sterk afhankelijk van de planuitwerking. Hier zijn aan de voorhand geen kentallen beschikbaar.